I. Temat numeru; 1. Wykorzystanie elementów arteterapii w pracy nad rozpoznawaniem własnych stanów emocjonalnych oraz wyrażaniem ich w sposób akceptowany społecznie z osobami z niepełnosprawnością intelektualną. Omówienie na konkretnych przykładach, Patrycja Bartoszak-Kempa; II. Komunikacja alternatywna i wspomagająca; 1. Komunikacja wielomodalna, Paulina Rutka; III. Dobrostan pedagoga specjalnego i terapeuty; 1. Jak wykorzystać uważność w radzeniu sobie w zamartwianiu się i przewlekłym stresie? Propozycje ćwiczeń, Magdalena Pytel; IV. Metody terapii; 1. Jak zastąpić zachowanie agresywne zachowaniem akceptowalnym społecznie? Jacek Kielin; 2. Jak rozwijać umiejętności rozumienia i nazywania przeżywanych emocji u dzieci niepełnosprawnych? Na przykładach z praktyki terapeuty, Paulina Knapik; 3. Behawioralna praca nad kształtowaniem poprawnych zachowań społeczno-emocjonalnych u osób z autyzmem, Aleksandra Pieczara; 4. Planowanie i wdrażanie procesu generalizacji podczas zajęć TUS, Magdalena Godlewska, Katarzyna Mierzejewska; 5. Outdoorowe formy oddziaływania w terapii dzieci z ASD, Małgorzata Gosztyła; V. Analiza procesu terapeutycznego; 1. Wykorzystanie technik behawioralnych w eliminowaniu zachowań opozycyjno-buntowniczych. Case study 13-letniej dziewczynki z autyzmem i niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, Marta Jamioł; VI. Okiem specjalisty; 1. Rozwój emocjonalny osób z niepełnosprawnością intelektualną a zadania terapeuty, Monika Karwacka; VII. Scenariusz zajęć; 1. Trochę radości i odrobina złości. Scenariusz zajęć dla dzieci z deficytami w zakresie umiejętności społecznych w wieku 7–12 lat, Barbara Olszewska , Magdalena Wydra. [O]

1. Okiem rodzica: Gen SPATA5 - moja historia, Bogusia Whyatt; 2. Mózgowe zaburzenia widzenia (CVI), Beata Wnuk; 3. Modeluj AAC!, Paulina Rutka, Katarzyna Włodarczyk; 4. Dziecko z zespołem Tourette’a - jak dostosować formy i metody do jego możliwości?, D. Zając; 5. TANTSU - sposób na niewerbalne, wzajemne zrozumienie, Tomasz Zagórski , Aleksandra Koziorowska; 6. Stres i możliwości radzenia sobie z nim w życiu codziennym, Ewa Wilczek-Rużyczka; 7. Studium przypadku: Król, Miłość, Życie, Dom, Joanna Mitsopoulos; 8. Propozycja kompleksowej pomocy dzieciom z Zaburzeniem Przetwarzania Sensorycznego (SPD) - Kuferkowy Model Terapeutyczny, Elżbieta Szmigielska-Narbutt; 9. Współpraca z rodzicami: Świat dziecka przebywającego na Oddziale Intensywnej Terapii i jego problemy, Anna Bożek; 10. Edukacja okiem ucznia, Katarzyna Klimek-Markowicz; 11. Nauczanie dziecka z rdzeniowym zanikiem mięśni, Paulina Kirejczyk-Opolska. [O]

I. Temat numeru; 1. Na komunikowanie się nigdy nie jest za… WCZEŚNIE! Interwencja AAC we wspomaganiu rozwoju małego dziecka, Maja Kłoda-Leszczyńska; II. Komunikacja alternatywna i wspomagająca; 1. Nie tylko palcem, nie tylko symbole na rzepach…Bezpośrednie i alternatywne metody dostępu do komunikacji wspomagającej i alternatywnej (AAC), Katarzyna Włodarczyk; III. Metody terapii; 1. Przygotowani partnerzy komunikacyjni oraz zorganizowana przestrzeń –kluczowe elementy indywidualnych systemów komunikacyjnych użytkowników AAC, Aleksandra Kwiatkowska; 2. Jak wykorzystywać elementy terapii integracji sensorycznej?, Julita Wołoszyn; 3. Stymulacja funkcji poznawczych u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, Dagmara Kubiak; 4. Bajkoterapia i biblioterapia jako metody wspierające terapię, Monika Parchomiuk; 5. Zbyt silnie?... Za słabo?. Wrażliwość sensoryczna w spektrum autyzmu, Zuzanna Domasiewicz; 6. Rozwijanie umiejętności społecznych – jak prowadzić zajęcia TUS, Magdalena Godlewska, Katarzyna Mierzejewska; 7. Relacja jako klucz do wspierania podopiecznych w przywróceniu poczucia bezpieczeństwa podczas pandemii i po niej, Martyna Olszewska , Małgorzata Maliszewska; IV. Dobrostan pedagoga i terapeuty; 1. Kiedy zaczyna się wypalenie zawodowe…, Joanna Flis. [O]

1. Metoda ESDM jako skuteczny model wczesnej interwencji małych dzieci z ASD; 2. Wykorzystanie technik behawioralnych w pracy z zachowaniami fobicznymi - case study chłopca z autyzmem i niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym; 3. Wykorzystanie AAC we wspomaganiu komunikacji osób ze spektrum autyzmu; 4. Jak zacząć dbać o siebie? Propozycje technik do wykorzystania; 5. Ściezki diagnostyczne w zaburzeniach ASD - praktyczne wskazówki do rozmowy z rodzicem; 6. Czynniki powodujące trudności z przyjmowaniem pokarmów u dzieci ze spektrum autyzmu - właściwe rozpoznanie i działanie; 7. Nauczanie precyzyjne - 16 kroków do wypracowania płynnych reakcji; 8. Zastosowanie poznawczo-behawioralnego podejścia terapeutycznego we wspieraniu nastolatków ASD borykających się epizodem depresyjnym; 9. Teoria umysłu a deficyty w zakresie umiejętności społecznych - studium przypadku Antka z ASD; 10. Odkrywamy umysły innych osob. Scenariusz zajęć dla dzieci z trudnościami w zakresie umiejętności społecznych w wieku 7-12 lat. [M]

1. Wspieranie dobrostanu psychoseksualnego kobiet z niepełnosprawnością ruchową; 2. Z dala od rodziców. Normy rozwojowe a zaburzenia zachowań seksualnych u osób z niepełnosprawnością intelektualną na wyjazdach grupowych; 3. Wpływ uprawiania sportu przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną na właściwą realizację potrzeby seksualnej; 4. Mediacja rówieśnicza jako narzędzie terapeutyczne w pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu; 5. Seksualność dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną - relacje, zachowania seksualne, rodzicielstwo i ryzyka; 6. Seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną w ujęciu pozytywnym; 7. Trudne pytania - jak rozmawiać z dzieckiem o seksualności?; 8. Czytanie uczestniczące jako sposób rozwijania kompetencji komunikacyjnych użytkowników AAC. [M]

1. Koncepcja pracy z uczniem głęboką niepełnosprawnością; 2. Umiejętność budowania bliskich relacji u nastolatków z ASD jako podstawa sukcesu w życiu społecznym; 3. Dźwięki wspólne; 4. Projekt Erasmus +; 5. Czy z osobę z głęboką, wieloraką niepełnosprawnością pracować efektywnie?; 6. Wspomaganie rozwoju zmysłowo - ruchowego małego dziecka ze znaczną niepełnosprawnością intelektualną - case study; 7. Dostrzeganie inicjatyw - jak budować komunikację; 8. Mogę więcej - czy późna interwencja behawioralna ma sens?; 9. Techniki uważności w pracy nad własną odpornością psychiczną; 10. To drugie A-AAC jako wspomaganie mówienia; 11. Pani Wiosna wita nas; 12. Ja - jaki jestem. [M]

I. Temat numeru; 1. Wspieranie pozytywnych zachowań i edukacji dzieci z zespołem Downa. Jak to robić w praktyce?, Agnieszka Żyta; II. Analiza procesu terapeutycznego; 1. Terapia rozwoju i regulacji procesów integracji sensorycznych. Studium przypadku dziecka z zespołem Downa, Dorota Markowska; III. Metody terapii; 1. Komunikacyjna moc obrazka, czyli jak wspierać rozwój mowy u dzieci z zespołem Downa za pomocą książki komunikacyjnej, Karolina Michalak; 2. Zrozumieć siebie, czyli jak w praktyce wspierać seksualność osób z zespołem Downa, Katarzyna Paszkowska; 3. Diagnoza i terapia funkcji wzrokowych dziecka z zespołem Downa. Ważne aspekty diagnostyczne i wskazówki do pracy, Ewa Pisarek; IV. Komunikacja alternatywna i wspomagająca; 1. Autonomia w komunikacji. Czym jest i jak ją budować?, Paulina Rutka , Katarzyna Włodarczyk; V. Analiza procesu terapeutycznego; 1. Stymulacja rozwoju dziecka z zespołem Downa. Przykład pracy edukacyjno-terapeutycznej w podejściu rozwojowym, Magdalena Charbicka; VI. Otwórz oczy; 1. Kształtowanie rozwoju świadomości emocjonalnej i społecznej dorosłych osób z zespołem Downa. Na przykładzie programu „Down the road”, Patrycja Bartoszak-Kempa; VII. Scenariusz zajęć; 1. Nadchodzi wiosna. Scenariusz zajęć dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym z zespołem Downa w wieku 7–12 lat, Barbara Olszewska , Magdalena Wydra. [O]

I. Temat numeru; 1. Stymulacja sensoryczna w codziennej aktywności, zabawie i terapii – czyli jak wspomagać rozwój małego dziecka z zaburzeniami rozwojowymi, Dorota Podgórska-Jachnik; II. Metody terapii; 1. Jak wspierać rozwój mowy dziecka z NI z wykorzystaniem integracji sensorycznej? Małgorzata Kujawińska; 2. Jak działać polisensorycznie, aby odpowiednio stymulować rozwój dziecka z wadą słuchu? Kamila Miszczyk; 3. Ocena i wspomaganie funkcji wzrokowych w pracy terapeuty SI – praktyczny przewodnik, Wioleta Karbiak; 4. Wielozmysłowe wspomaganie rozwoju małego dziecka z opóźnionym rozwojem – przykłady ćwiczeń wspomagających rozwój zmysłów, Karolina Michalak; 5. Jakie strategie pracy mogą być pomocne podczas terapii integracji sensorycznej u dziecka z ASD? Magdalena Charbicka; III. Komunikacja alternatywna i wspomagająca; 1. Model wdrażania AAC w placówkach edukacyjnych – na przykładzie Zespołu Niepublicznych Placówek Oświatowych PSONI Koło w Gdańsku, Aleksandra Kwiatkowska; IV. Analiza procesu terapeutycznego; 1. Terapia integracji sensorycznej jako metoda wsparcia małego dziecka niewidomego z niepełnosprawnością intelektualną – case study, Małgorzata Dąbrowska; V. Okiem specjalisty; 1. Jak rozmawiać z dziećmi z niepełnosprawnościami o wojnie? Agnieszka Głukowska-Sobol; VI. Scenariusz zajęć; 1. Jak cię widzą, tak cię piszą. Scenariusz zajęć dla dzieci z trudnościami w zakresie umiejętności społecznych w wieku 7–12 lat, Barbara Olszewska , Magdalena Wydra. [O]

1. Jak pracować z podopiecznym fobią społeczną? Na przykładzie case study; 2. Pedagog specjalny - nowy szkolny specjalista; 3. Terapia tików u dziecka z niepełnosprawnościami - studium przypadku; 4. Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach w pracy z osobami ze spektrum autyzmu. Przełożenie założeń TSR na praktykę terapeuty; 5. Terapia dzieci i młodzieży z mutyzmem wybiórczym. Z jakich metod skorzystać w praktyce?; 6. Jak zaplanować wsparcie terapeutyczne dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu i ich rodziców w kontekście relacji rówieśniczych? Z praktyki terapeuty terapeuty; 7. Zaburzenia więzi u dzieci i młodzieży z lekką niepełnosprawnością intelektualną. Jakie są możliwe formy pomocy psychoterapeutycznej?; 8. Jak budować współpracę między instytucjami, aby efektywnie pomagać podopiecznym? Okiem terapeuty środowiskowego. [M]

I. Temat numeru; 1. Jak zbudować efektywną współpracę z rodzicami w terapii w kontekście wczesnego wspomagania rozwoju?; II. Metody terapii; 1. Zasady TUS wg A. Goldsteina. Modelowanie, odgrywanie ról, informacja zwrotna, generalizacja; 2. Trudności w karmieniu u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD); 3. Jak budować relację między dzieckiem i rodzicem z wykorzystaniem metody Weroniki Sherborne?; 4. Wprowadzenie diety sensorycznej w terapii dziecka z zaburzeniami integracji sensorycznej. Zaangażowanie rodziców w proces terapii; III. Współpraca z…; 1. Jak wspierać rodziców? Praktyczne wskazówki do pracy; 2. Metoda PODD. Najważniejsze założenia; IV. Dobrostan pedagoga specjalnego i terapeuty; 1. Stres – wpływ na organizm i sposoby radzenia sobie, gdy staje się nadmierny; V. Scenariusz zajęć; 1. Przepis na dobry nastrój. Scenariusz zajęć dla dzieci z deficytami w zakresie umiejętności społecznych w wieku 7-12 lat. [O]

I. Temat numeru; 1. Zachowania autoagresywne u neuroatypowych dzieci i nastolatków, Anna Krawczyk; II. Metody terapii; 1. Autoagresja osób z niepełnosprawnością intelektualną. jak sobie z nią radzić? Skuteczne metody terapeutyczne, Agnieszka Nowakowska; 2. Agresja dzieci neuronietypowych przyczyny i efektywna profilaktyka, Elżbieta Konopacka , Beata Kuczewska-Kiełbus; 3. SAZ – skuteczna terapia osób z autyzmem i niepełnosprawnością intelektualną przejawiających zachowania autoagresywne, Aleksandra Pieczara; III. Artykuł partnerski; 1. Trening słuchowy Metodą Tomatisa – analiza przypadku, Izabela Kaczmarek; IV. Studium przypadku; 1. Niezaspokojone potrzeby seksualne i komunikacyjne a agresja i autoagresja wśród osób z niepełnosprawnością intelektualną, Katarzyna Paszkowska; 2. Autoagresja jako zespół zachowań problemowych. Studia przypadków zachowań autoagresywnych o różnych funkcjach, Aleksandra Kaszczyszyn; V. Okiem specjalisty; 1. Co kryje się za agresją oraz autoagresją dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną? Wskazówki dla terapeutów, Sara Piotrowska; VI. Dobrostan pedagoga i terapeuty; 1. Sen – znaczenie dla zdrowia i sposoby radzenia sobie z problemami, Magdalena Pytel; VII. Scenariusz zajęć; 1. Co zrobić, gdy czuję za dużo? Zachowania akceptowalne społecznie. Scenariusz zajęć, Barbara Olszewska , Magdalena Wydra. [O]

1. Dorosłość – suma sukcesów i zaniedbań, czyli jak przygotować podopiecznego z niepełnosprawnością intelektualną do dorosłości, Nela Grzegorczyk-Dłuciak; 2. Jak w praktyce wykorzystać taniec oraz ćwiczenia ruchowo-muzyczne w terapii, Anna Glińska-Lachowicz; 3. Zastosowanie terapii behawioralnej w pracy z mocno uwarunkowaną autoagresją u osoby dorosłej z ASD, Aleksandra Pieczara; 4. Seksualność osób w spektrum autyzmu – wyzwania terapeutyczne, Ewa Dobiała; 5. Dorośli z autyzmem w nowej placówce dziennej. Jak wspierać dorosłe osoby z ASD w sytuacji zmiany środowiska, Edward Bolak; 6. Korowe zaburzenia widzenia (CVI) a AAC – właściwe rozpoznanie i działania terapeutyczne, Katarzyna Włodarczyk; 7. Uczestnik z trudnymi zachowaniami – historia wprowadzania innowacyjnych sposobów pracy w ŚDS – case study, Anna Kapusta , Małgorzata Malina; 8. Autocoaching – jak generować energię do pracy, gdy brakuje sił? Joanna Flis; 9. Infantylizacja dorosłych z niepełnosprawnością – dlaczego jest tak szkodliwa i jak jej unikać? Aleksandra Zielińska; 10. Dorosłość – co to takiego? Barbara Olszewska , Magdalena Wydra; 11. Współpracuję z innymi, Barbara Olszewska , Magdalena Wydra. [O]

I. Temat numeru; 1. Sport wyczynowy osób z niepełnosprawnością intelektualną w Polsce, Łukasz Głasek; II. Terapia zajęciowa; 1. Sport wyczynowy osób z NI – perspektywa trenerki lekkoatletyki zawodników z zespołem Downa, Joanna Stelmaszczyk; 2. Wsparcie terapeutyczne kobiet z niepełnosprawnością intelektualną po doświadczeniu przemocy, Patrycja Bartoszak-Kossakowska; 3. Wykorzystanie treningu sztuk walki w kształtowaniu koordynacji ruchowej osób z autyzmem, Jerzy Łabiński; III. Studium przypadku; 1. Trening czy rehabilitacja – perspektywa zawodniczki z niepełnosprawnością ruchową, Aleksandra Kaszczyszyn; IV. Komunikacja alternatywna i wspomagająca; 1. Kiedy rozmowa z użytkownikiem AAC się załamuje..., Katarzyna Włodarczyk; V. Specjalne potrzeby edukacyjne; 1. Bariera językowa jako podstawowa trudność w procesie kształcenia i wychowania dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych z Ukrainy, Agnieszka Nowakowska; VI. Metody terapii; 1. Niska motywacja dziecka w spektrum – skuteczne sposoby na wzmacnianie w terapii: motywatory rzeczowe, przykłady komunikatów wspierających, skuteczne strategie terapeutyczne, Emilia Wojewódzka; VII. Okiem specjalisty; 1. Zajęcia sportowe dla osób z niepełnosprawnością, Jerzy Łabiński; VIII. Scenariusz zajęć; 1. Taniec ludowy w formie terapeutycznych zabaw, Ilona Grzanka-Osińska. [O]

I. Temat numeru; 1. Wykorzystanie elementów teatroterapii i dramy w rozwijaniu umiejetności społecznych osób z niepełnosprawnością intelektualna oraz z zaburzeniami rozwoju. Propozycje ćwiczeń; II. Metody terapii; 1. Przyjazna twarz behawioryzmu - elementy terapii ACT pomocne w pracy terapeutycznej z depresyjnym nastolatkiem z niepełnosprawnością intelektualną; 2. Praca z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną oparta na założeniach metody "porannego kręgu"; 3. Uczeń z tymi literami i cyframi. Praktyczne wskazówki do pracy z trudnym uczniem w szkole; 4. Efektywność zooterapii w usprawnianiu funkcjonowania osób z zespołem Downa; 5. Niekonwencjonalne techniki plastyczne wspomagające proces terapeutyczny. Praktyczny przewodnik; 6. Wykorzystanie Teorii Poliwagalnej do wspierania układu nerwowego dzieci i dorosłych. Propozycje ćwiczeń; 7. Jak prawidłowo zorganizować zajęcia TUS? [M]

1. Etos uniwersytetu a idea zrównoważonego rozwoju; 2. Identyfikacja efektów w procesie resocjalizacji dziewcząt niedostosowanych społecznie na podstawie indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych; 3. Nadmiar masy ciała a sprawność fizyczna osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym; 4. Skuteczność zastosowania minimikrofonów wspomagających słyszenie w terapii dzieci z implantem ślimakowym – badanie wieloośrodkowe; 5. Niepełnosprawność węchowa – próba wprowadzenia pojęcia; 7. Nowe media w arteterapii; 8. Osoba z niepełnosprawnością intelektualną jako spadkodawca. Część II – Dziedziczenie ustawowe; 9. O profilaktyce na rzecz bezpieczeństwa szkolnego. Teoria i praktyka Wyższa Szkoła Menedżerska; 10. Rozmowy o emocjach. Wydawnictwo Agora, Warszawa 2019; 11. Wspomaganie rozwoju i wychowywanie małych dzieci. Podręcznik dla rodziców, opiekunów w żłobkach i nauczycieli w przedszkolach. CEBP, Kraków 2019. [M]

I. ROZPRAWY I ARTYKUŁY; 1. Katarzyna Plutecka, Zmiany społeczne w polskiej surdopedagogice; 2. Jerzy Stochmiałek, Doskonalenie procedur diagnostycznych w pedagogice specjalnej; 3. Marzena Dycht, Edukacja włączająca uczniów z dysfunkcją wzroku w Polsce - wdrażanie zobowiązań i analiza wątków zaniedbanych; 4. Stanisława Byra, Pozytywne kategorie w analizie przystosowania do życia z nabytą niepełnosprawnością ruchową; 5. Marcin Garbat, Niezdolność do pracy - bliżej inwalidztwa czy niepełnosprawności?; II. BADANIA I ANALIZY; 1. Ryszard Necel, Natalia Wasielewska, Innowacje społeczne w praktyce rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną - przykład modelu; 2. Agnieszka Łaba, Terapeutyczne wykorzystanie klocków LEGO® w pracy z dziećmi z autyzmem (z badań nad inicjowaniem i podtrzymywaniem interakcji społecznych); 3. Magdalena Wędzińska, Jakość życia rodziców dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym; 4. Łukasz Koperski, Trudności rodziców w wychowaniu i opiece nad dorosłymi osobami z niepełnosprawnością intelektualną; III. REHABILITACJA I AKTYWIZACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH; 1. Marlena Kilian, Emilia Śmiechowska-Petrovskij, Bezwzrokowe odczytywanie druku - implementacja narzędzia RoboBraille na grunt polski; 2. Jacek S. Tutak, Przegląd rozwiązań technicznych wspomagających pionizację i chodzenie; 3. Aleksandra Jankiewicz, Damian Skrypnik, Katarzyna Skrypnik, Propozycja programu dogoterapii na przykładzie dziecka z głęboką niepełnosprawnością intelektualną - opis przypadku; IV. INFORMACJE, KONFERENCJE, RECENZJE; 1. Ewelina Skorek (rec.), Aleksandra Tomkiewicz-Bętkowska, „ABC pedagoga specjalnego. Razem łatwiej. Nowe doświadczenia”; 2. Ewelina Skorek (rec.), Barbara Pastuszek-Lipińska, „Melodic Intonation Therapy. Metoda pracy z osobami cierpiącymi na zaburzenia mowy”; 3. Magdalena Kowalska (rec.), Katarzyna Parys, „Przestrzeń dla kreatywności uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim”; 4. Beata Gradowska (rec.), Dorota Kohut (red.), „Dziecko o specjalnych potrzebach w kręgu interdyscyplinarnej terapii”. [O]

I. ROZPRAWY I ARTYKUŁY; 1. Urszula Bartnikowska, Beata Borowska-Beszta, Jerzy Stochmiałek, Andragogiczne badania nad rodzinami generacyjnymi osób niepełnosprawnych wymagających całożyciowego wsparcia; 2. Monika Parchomiuk, Ryzyko w kontekście wychowania i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną; 3. Łukasz Koperski, Socjologiczne ujęcie niepełnosprawności intelektualnej; 4. Barbara Grzyb, Iwona Chuchnowska, Andrzej Bieniek, Piotr Wodarski, Jacek Jurkojć, Technologia Wirtualnej Rzeczywistości światem zabawy dzieci niepełnosprawnych; 5. Joanna Szymanowska, Realizacja wsparcia społeczno-zawodowego w warsztatach terapii zajęciowej; II. Badania i analizy; 1. Agnieszka Żyta, Katarzyna Ćwirynkało, Rola organizacji pozarządowych działających na rzecz osób z niepełnosprawnością intelektualną w opinii rodziców; 2. Monika Masłowska, Wspieranie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w zakresie przystosowania społecznego; 3. Beata Szabała, Poczucie sensu życia młodych dorosłych z niepełnosprawnością wzrokową - funkcje wsparcia społecznego; 4. Paweł Borowiecki, Samoocena osób z niepełnosprawnością w świetle wybranej literatury i badan własnych; 5. Yuliya Tarnavska, Analiza psychologiczna zachowań problemowych dzieci z zaburzeniami ze spectrum autyzmu; 6. Sylwia Błaszczyk-Kowalska, Oddziaływanie biomedyczne w odniesieniu do dzieci z autyzmem; 7. Krystyna Zeńczak-Praga, Małgorzata Zgorzalewicz-Stachowiak, Kinga Cesar, Sytuacja socjalno-ekonomiczna rodzin z dorosłym chorym na mózgowe porażenie dziecięce - doniesienie wstępne; III. Rahabilitacja i aktywizacja osób niepełnosprawnych; 1. Krzysztof Smyczek, Barbara Grzyb, Gabriela Kowalska, Latarka dla niewidomych szansą na samodzielne poruszanie się osób z niepełnosprawnością wzrokową; 2. Paweł Cyrek, Wpływ uwalniania mięśniowo-powięzowego u osób z bólem lędźwi; 3. Katarzyna Goss, Wpływ rehabilitacji na zmniejszenie objawów niedowładu u chłopca po resekcji DNT - opis przypadku; IV. Informacje, konferencje, recenzje; 1. Marcin Teodorczyk, Magdalena Kowalska - Iwona Chrzanowska, „Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności”; 2. Natalia Kaliś - Antonina Ostrowska, „Niepełnosprawni w społeczeństwie 1993-2013”; 3. Joanna Ostrowska - Agnieszka Chmiel, Iwona Mazur, „Audiodeskrypcja”; 4. Monika Szpringer, Martyna Dębska, Katarzyna Maj, Sprawozdanie z ogólnopolskiej konferencji naukowo-szkoleniowej „Nauki o zdrowiu w teorii i praktyce”. [O]

1. M. Zaorska, Quo vadis szkolnictwo specjalne?; 2. M. Wałachowska, Znaczenie współczenych organizacji sopołecznych dla środowiska osób niewidomych i słabo widzących; 3. A. Grabowska- Dąbek, Twórcze oddziaływanie wobec młodzieży zagrożonej nieprzystosowaniem społecznym w szkole ponadgimnazjalnej; 4. K. Przybylski, Nauczanie indywidualne jako czynnik rozwoju gimnazjalisty. Studium przypadku- wstępna prezentacja wyników badań; 5. A. Wojciechowski, "Cud codzienności"- ucieczka czy wyzwanie; 6. J. Zielińska, Wykorzystanie osiągnięć techniki w procesie wsparcia funkcjonowania osób z uszkodzeniem sensorycznym- przykłady praktyczne; 7. D. Czerwonka, Znaczenie arteterapii w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi; 8. Pożegnanie Profesora Wincentego Okonia; 9. B. Borowska- Beszta, Osoba z niepełnosprawnością we współczesnej rzeczywistości społecznej tematem toruńskiej konferencji; 10. A. Korzeniecka- Bondar, Pamięć człowieka i jej sekrety; 11. B. Momot, Spotkanie i rozmowa w terapii i wsparciu; 12. M. D. Filińska, Miejsce i rola twórczości w terapii osób dorosłych z niepełnosprawnością na przykładzie zajęć terapeutycznych realizowanych w ośrodkach wsparcia dziennego: Środowiskowym Domu Samopomocy "Pracownia Rozwijania Twórczości Osób Nipełnosprawnych" oraz Świetlicy Terapeutycznej "Pracownia" w Toruniu; 13. A. Grabowska- Dąbek, Scenariusz spektaklu profilaktycznego "Wystarczy miłść". [M]

I. Artykuły specjalne; 1. Omdlenia - diagnostyka i leczenia według wytycznych 2009 European Society of Cardiology; 2. Blokery receptora angiotensywnego u chorych z niewydolnością serca i zmniejszoną frakcją wyrzutową lewej komory - implikacje badania HEAAL; 3. Zwiększenie dawki glikokortykosteroidów wziewnych w przypadku pogorszenia kontrolii astmy - czy zapobiegania ciężkim zaostrzeniom?; II. Artykuły przeglądowe i wytyczne; 1.Ostre zespoły wieńcowe - postęy 2009; 2. Diabetologia - postępy 2009; 3. Osteoporoza - postępy 2009; 4. Ocena czynności płuc u chorych na raka płuca kwalifikowanych do leczenia operacyjnego - podsumowanie aktualnych wytycznych European Respiratory Society i European Society of Thoracic Surgeons; III. Przeglą aktualnych badań; 1. Słownik podstawowych pojęć używanych w opisie badań klinicznych; 2. Porównanie skuteczności ACEI i ARB u chorych na chorobę niedokrwienną serca - przegląd systematyczny; 3. Przestrzeganie przyjmowania leku oraz skuteczności i bezpieczeństwa stosowania złożonych preparatów leków przeciwnadciśnieniowych - metaanaliza; 4. Dabigatran w porównaniu z warfaryną w leczeniu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej - badanie RE-COVER; 5. Porównanie sekwencyjnej i potrójnej terapii zakażenia Helicobacter pylori u dzieci i dorosłych - metaanaliza; 6.Stężenie białka C-reaktywnego w surowicy a ryzyko choroby wieńcowej, udaru mózgu i zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych-metaanaliza; 7. Zapobieganie upadkom za pomocą suplementacji witaminy D i jej aktywnych postaci - metaanaliza; 8. Włókna pokarmowe rozpuszczalne lub nierozpuszczalne w zespole jelita drażliwego; IV. Praktyka Kliniczna; 1. Ultrasonografia. 63-letnia kobietaz bólem w podbrzuszu prawym; 2. Elektrokardiografia; 3. Kardiologia. 67-letnia kobieta z dławicą piersiową; V. Prawo Medyczne; 1. Ujawnienie tajemnicy lekarskiej pacjenta zakażonego HIV-aspekt prawny; VI. Etyka; 1. Prawo do zachowania tajemnicy lekarskiej wobec pacjenta zakażonego HIV; VII. Okiem Pacjenta; 1. Człowiek dotknięty przypadkiem. Z pieśniarzem Leszkiem Wójtowiczem rozmowa Justyna Tomska; VIII. Programy Edukacyjne; 1. Zasady uczestnictwa w programach edukacyjnych Medycyny Praktycznej ; 2. Podstawy Evidence Based Medicine; 3. Choroba wieńcowa; 4. Endokrynologia; 5. Zakażenia pozaszpitalne; 6. Osteoporoza; 7. Postępy w chorobach wewnętrznych. [I]

1. Który sposób noszenia czterokilogramowego szkolnego plecaka zaburza najmniej, a który najbar-dziej postawy ciała 7-letnich uczniów obojga płci? The aim of the research was to determine, which of the analyzed ways of carrying shows the strongest and the weakest correlations with the values after a 10-minute loading with a four-kilogram schoolbag after two-minute restitution{:}; 2. Rozwój instrumentów testowania umiejętności kontroli i dryblingu dla piłkarzy futsalu do lat 23 w prowincji Jawa Środkowa. {:en}he development of this measuring instrument is based on the need for an ide-al basic futsal skills test in order to help carry out the study of the main elements of skills tests in U-23 futsal and determine the product construct for preparing the U-23 futsal test as well as carrying out and knowing the results of the implementation of; 3. Wpływ laseroterapii punktowej na enzymy wątrobowe po oparzeniu. {:en}The present study was carried out to investigate the impact of laser puncture as an adjunctive therapy on liver enzymes after a burn. Material and Methods: The study included 30 injured patients with burned body surface areas ranging from 30 to 50%. They were aged from 25 to 40 years. Cases from Orabi Hospital were randomized into two groups, equal in; 4. Skuteczność połączonego masażu głębokiego tkankowego i rozciągania w leczeniu bólu, zakresu ruchu i funkcji talii przy niespecyficznym bólu dolnej części pleców.{:en}The aim of this study was to determine the effectiveness of Deep Tissue Massage combined with stretching (DTMS) on Range of Motion (ROM), and waist function in non-specific cases of Low Back Pain. This research was a pre-experimental study using a pretest and posttest design. The research sample consisted of 21 people with non-specific Low Back Pain injuries taken by purposive sampling; 5. Big Data i statystyka medyczna w fizjoterapii.{:en}Making decisions is a difficult task in everyone's life. Physiotherapists in the practice of their profession may need access to valuable information that will help them make more accurate decisions and understand the patterns observed in the collected data. Big Data and medical statistics can help here. The purpose of this article is to bring this topic clo-ser.{:}; 6. Rozgrzewka poprzez gry w nauczaniu wychowania fizycznego. Czy może zwiększyć mo-tywację uczniów do nauki i współpracy? {:en}The importance of warming up before exercising is something that must be done, especially warming up through games. The purpose of the study was to determine whether warm-up through games in physical education learning can increase students' learning motivation and cooperation.{:}; 7. Wpływ interwencji pielęgniarskiej wspomaganej aplika-cją na smartfon na samoocenę karmienia piersią kobiet po porodzie ze stwardnieniem rozsianym. {:en}This study aimed to study the effect of mobile application-assisted nursing intervention on exclusive breastfeeding-self efficacy of postpartum multiple sclerosis women{:}; 8. Współpraca między fizjoterapeutą a dentystą w leczeniu pacjenta z zaburzeniami funkcjonalnymi układu żucia – badanie ankietowe. {:en}The experience gained by dentists and physiotherapists in the field of ma-sticatory organ dysfunctions in relation to the body as a whole confirms the belief that the issue of disorders of the masticatory organ motor system is not a local problem{:}; 9. Zakres ruchomości kończyny górnej wśród praworęcznych i leworęcznych tenisistów i tenisistek stołowych w wieku 7–10 lat. {:en}The aim of the study was to assess the range of motion of the upper limb among right and left-handed table tennis players aged 7-10 years and to analyze the influence of the playing hand on the range of motion.{:}; 10. Promocja zdrowia po Covid-19 na uniwersytetach: zdrowie psychiczne i promocja przez media społecznościowe. {:en}The crisis due to the Covid-19 pandemic has impacted the way of life, work, and learning processes. The government has issued a policy of adopting a new custom order to suppress the transmission of Covid-19 and continue to move peo-ple's habits{:}; 11. Poprawa sprawności fizycznej młodych sportowców Poprzez tradycyjne inter-wencje sportowe: 11 tygodni doświadczenia ruchowego.{:en}This study aims to investigate the effect of traditional sports in order to improve physical fitness of young athletes. Researchers adop-ted an 11-week randomized controlled trial design. Participants included young athletes from Sultan Ageng Tirtayasa University (Indonesia){:}; 12. Rewolucjonizowanie branży fitness: efektywność treningu interwałowego o wysokiej intensywności dla obwodu ciała, parametrów życiowych i BMI. {:en}The High-Intensity Interval Training program quickly became one of the most popular exercise regiments due to its ability to improve health by significantly impacting thebody. This experimental study focused on determining the effectiveness of a 1-month High-Intensity Interval Training pro-gram to 10 selected clients which are classified as overweight and obese{:}; 13. Wpływ ćwiczeń rozciągających na ruchomość kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej u osób korzystających z urządzeń cyfrowych – obserwacje wstępne. {:en}Digital devices and a sedentary lifestyle pose significant health risks in today's society, further exacerbated by the regular adoption of incorrect posture. Prolonged adoption of an incorrect posture can result in pain and impaired spinal mobility. The study aims to evaluate the impact of stretching exercises on improving cervical, thoracic and lumbar spine mobility in the sagittal plane. Furthermore, it sought; 14. Trening obwodowy z wykorzystaniem masy ciała: czy wpływa na procent tkanki tłuszczowej, mięśnie i kondycję serco-wo-naczyniową u dorosłych kobiet? {:en}The study’s goal was to determine the relationship betwe-en fat percentage and muscle and cardiovascular fitness, as well as the effect of the circuit body weight training method on muscle and cardiovascular fitness{:}; 15. Wpływ programu opartego na rodzinie na zarządzanie poziomem glukozy we krwi u dzieci z cukrzycą typu 1 w Tabuk. {:en}Diabetes mellitus (DM) is the second most common chronic disease in childhood. Diabetes care is multidimensional and should focus on preventing acute complications and reducing long-term consequences. A family-centered approach conserves the integrity of families and supports unique care for diabetic children{:};16. Zastosowanie terapii czaszkowo-krzyżowej w praktyce. {:en}Systematic evaluation of the evidence for the use of craniosacral therapy (CST) in practice. The following English-only electronic databases were searched: PubMed, Scopus, PEDro, Cochrane Library{:}; 17. Występowanie objawów zaburzeń stawów skroniowo¬ – żuchwowych (TMDs) i de-presji oraz odczuwanie stresu u studentów fizjoterapii z osobowością typu D. {:en}Recent scientific reports in dentistry and psychology tend to emphasize the role of various personality traits in tempo-romandibular joint dysfunction (TMD) multimodal etiology. Since type D personality is a new con-struct, there has not been much research published regarding this subject{:}; 18. Poprawa umiejętno-ści motorycznych dzieci podczas endemicznego Covid-19 (Przegląd systematyczny).{:en}This stu-dy aims to provide information about efforts to improve children's motor skills during the COVID-19 Endemic. The method used in this study is a systematic review through searching articles in rese-arch journal databases such as the Web of Science, Pubmed, Scopus, and Embase{:}; 19. Wpływ terapii laserowej wysokiej mocy na obustronną osteoartrozę kolan: Badanie randomizowane. {:en}Osteoarthritis is the most common type of arthritis. It is the main cause of chronic musculoske-letal pain and disability, it decreases the flexibility of the joint, and causes pain, joint effusion and loss of function among the elderly population. Objective. To examine how HILL therapy (High in-tensity laser therapy NDYAG 1064 nm) affects knee osteoarthritis{:}; 20. Efekt jednostajnego 10-tygodniowego treningu TABATA dla kobiet z nadwagą w wieku 19-21 lat. {:en}The efficacy of the TABATA workout for college students has been emphasized in academic literature. Neverthe-less, there is a dearth of research undertaken on college students within the specific setting of higher education institutions in the Philippines. Therefore, the purpose of this study was to evaluate the TABATA workout's efficacy for overweight female college students{:}; 22. Talasoterapia jako wie-lokierunkowa forma terapii zasobami morza. {:en}Thalassotherapy is a treatment that uses the natu-ral gifts of the sea (climate, air, sea sand, algae, some species of sea fish, mother of pearl) and physi-cal factors (hydrotherapy, heliotherapy, aerosol therapy, music therapy, kinesitherapy and others). It is mainly intended for people who are stressed, overtired and have sleep problems{:}; 23. Ćwiczenia fizyczne i suplementacja kurkuminy a redukcja intensywności bólu u kobiet z bolesnym miesiącz-kowaniem: Przegląd systematyczny. {:en}This review aims to highlight the potential of physical exercise and curcumin supplementation in reducing pain intensity in women with primary dysme-norrhea. This research uses a systematic review method{:}; 24. Efekt waginalnej terapii laserowej CO2 w leczeniu mieszanej inkontynencji moczu. {:en}This prospective study provides preliminary findings on the clinical effectiveness of minimally invasive CO2 vaginal laser for patients suffering from mixed urinary incontinence{:}; 25. Zastosowanie fizjoterapeutycznej terapii ozonowej w chorobach przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej – przegląd literatury wsparty własnymi obser-wacjami. {:en}The usage of innovative therapeutic methods in the field of dentistry is con-stantly being researched with a goal to find an effective and safe strategies for the treatment of periodontal and oral mucosal diseases. In recent years, ozone therapy has become a subject of increased interest due to its potential benefits in the field of dental therapy{:}26. Ocena poziomu aktywności fizycz-nej dzieci w wieku 7–15 lat z wykorzystaniem skróconej wersji kwestionariusza IPAQ – badanie pilotażowe.{:en}In February 2022, remote learning ended in Poland. This was associated with an increase in physical activity for children, including participation in physical education lessons as well as spontaneous games and play during breaks, and also the commute to and from school{:}; 27. Rozwój aplikacji do zarządzania usługami zdrowotnymi oparty na systemie Android w celu popra-wy jakości usług w HSC UNY. {:pl}Inas Gita Amalia, Suharjana, Ahmad Nasrulloh, Enggista Hendriko Delano, Abiyyu Amajida Inas Gita Amalia, Suharjana, Ahmad Nasrulloh, Enggista Hen-driko Delano, Abiyyu Amajida – Android-based health service management application deve-lopment to improve service quality at HSC UNY. Fizjoterapia Polska 2023; 23(5); 212-216 DOI: https://doi.org/10.56984/8ZG20B5A3 Abstract Celem tego badania jest (1) zaprojektowanie i roz-wój aplikacji do zarządzania informacjami o usługach zdrowotnych HSC; 28. Zaburzenia mięśnio-wo-szkieletowe związane z pracą u nauczycieli szkolnych: czynniki ryzyka, wskaźnik występowania oraz związek z jakością życia związaną ze zdrowiem w Emiracie Szardża, w Zjednoczonych Emira-tach Arabskich. {:en}This study aimed to determine the prevalence of work-related musculoskeletal pain (MSP) and correlations between associated risk factors, physical activity levels, stress, and qua-lity of life among schoolteachers in Sharjah, United Arab Emirates{:}; 28. System ćwiczeń aerobo-wych do zwiększania wskaźnika masy ciała i obwodu talii u studentów z nadwagą i otyłością w wieku 20-22 lata. {:en}Aerobic exercise has been widely recognized as an efficacious interven-tion for enhancing students' body mass index and waist circumference, particularly among individu-als classified as overweight and obese{:}; 29. Proces połykania w perspektywie następstw fizjolo-gicznego starzenia się; 30. Test reaktywności ruchowej w tenisie stołowym, wiarygodność testu po-wtórnego. {:en}Reactive agility is an important ability every table tennis athlete should have. Reac-tive agility is needed in all sports because it can help the body move backward, sideway steps, and forward quickly during practice or competition{:}; 31. Terapia laserowa o wysokiej intensywności w porównaniu z terapią falą uderzeniową w leczeniu zespołu ciasnoty podbarkowej. {:en}Shoulder pain is very common problem in medical practice, ranked third after lower back and neck issues. Shoulder impingement syndrome is thought to be the most common reason for shoulder pain{:}; 32. Skuteczność terapii lustrzanej dla pacjentów po amputacji w Narodowej Instytucji Protez i Ortotyki w Sudanie. {:en}Mirror Therapy (MT) seems to be a promising strategy in amputation rehabilitation by creating a visual representation of the missing limb. The study exploring the effect of MT and conventional rehabilitation in the treatment of post-amputation phantom lower limp pain in National Authority of Prosthesis and Orthosis (NAPO){:}; 33. W ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) czy prywatnie? Wady i zalety systemu świadczeń z zakresu fizjoterapii. {:en}With the entry into force of the Act on the Physiotherapist Profession, the profession of physiotherapist became an independent medical profession. The amendment to the Act in 2019 significantly expanded the sco-pe of competences of contractors of the mentioned profession and strengthened its position in the health care system{:}; 34. Seria terapii ruchowej w celu zmiany przyśrodkowego łuku podłużnego w schorzeniach płaskostopia, przegląd literatury systematycznej.{:en}Flat foot is a condition in which the foot has no or less arch in the arches longitudinal medial that cause the footprints become flatter than usual or seem to appears have no arch{:}; 35. Skuteczność wczesnej interwencji w osiąganiu kamieni milowych rozwoju u niemowląt urodzonych w początku terminu – badanie pilotażowe. {:en}Developmental delay is the delayed milestone compared with peers. This pilot study aims to investigate the effect of early intervention on developmental delay among early term babies and infants aged three months. The study will utilize two widely recognized assessment tools, the Bayley Scale and the Denver Developmental Screening Test (DDST) Scale, to evaluate the developmental progress of the participants{:}; 36. Rola Grassroot Football Academy w ograniczaniu przestępczości dzieci: perspektywa psychologii sportu. {:en}Adolescence is a pivotal time in a person's life, and for many juveniles, it's marked by delinquency. However, this behavior shouldn't be seen as a negative thing, but rather as a natural part of their transition from childhood to adulthood. It's important that we guide and support these young people through this crucial time, so they can navigate the challenges of growing up and; 37. Urazowość u osób biegających rekreacyjnie. {:en}The benefits attributed to running include: improving mental and physical health, weight control, as well as reducing stress. However, the oc-currence of injuries in this sport is common and carries consequences that can permanently affect the body{:}; 38. Postrzeganie zmęczenia u elitarnych sportowców w Zachodniej Jawie. {:en}An elite athlete is someone who trains and competes in a high-level sport and has greater physical perfor-mance and physical endurance. In the training process, elite athletes use high resistance strength training strategies causing fatigue in athletes{:}; 39. Ocena kontroli podczas ruchu, umiejętności motorycznych drobnych/możliwości pisania, oraz kontroli motorycznej dużych mięśni u dzieci z zaburzeniami koordynacji rozwojowej przy użyciu DCD-Q. {:en}Motor coordination and control are affected by Developmental Coordination Disorder (DCD), particularly in children. As a result, they are unable to write, tie shoelaces, or participate in sports, affecting their social interactions and quality of life. Considering the poor short-term and long-term outcomes observed in children with DCD, awareness of this condition may increase, prompting more research{:}; 40. Zmiany w równowadze ciała spowodowane narażeniem na urazy – badania wieloośrodkowe.{:en}The pur-pose of the study was to assess the impact of a traumatic event experienced by the subject on postu-ral balance and biomechanical parameters of gait{:}; 41. Wpływ stresu prenatalnego na rozwój mo-toryczny niemowląt. {:en}The study aimed to investigate the correlation between prenatal maternal stress (PMS) experienced by women during pregnancy and perinatal risk factors and infant motor development, as assessed by the Alberta Infant Motor Scale (AIMS){:}; 42. Terapia tradycyjnymi zabawami sportowymi: czy wpływa na zdolności motoryczne dzieci z specjalnymi potrzebami? {:en}The study purpose of this study aims to determine the influence of traditional sports therapy on improving the motor skills of children with special needs. The population of this study is all stu-dents of special needs school Sukoharjo and Karanganyar Central Java Province, Indonesia, while the sample of this study is SLBN Sukoharjo and Karanganyar students of as many as; 43. Analiza wpływu stabilizatorów łopatki na przewlekłe zapalenie nadkłucia bocznego przy użyciu EMG w populacji diabetyków. {:en}Lateral epicondylitis(LE), or tennis elbow, is caused by repetitive stress on the forearm tendons, leading to pain and inflammation. Diabetes increases the risk of deve-loping tennis elbow due to increased accumulation of advanced glycation end products in collage-nous tissues{:}; 44. Rozwój aplikacji do oceny podejmowania decyzji dla rekrutacji młodych piłka-rzy futsalu w Indonezji. {:en}Futsal is a popular sport in Indonesia which is loved by many people, so important components are needed in selecting futsal athletes so that they can maximize the athle-tes' future achievements{:}. [M]