Wprowadzenie : Rodzina z problemem alkoholowym potrzebuje przewodnika; Rozdział 1 : Pomagać w drodze po zmianę; Kilka uwag o „dobrym przewodniku”; Drogowskazy w pracy socjalnej, czyli podstawy aksjologiczne; Pytania i wątpliwości w związku z wartościami i zasadami; Rozdział 2 : Rola i zadania pracownika socjalnego i asystenta rodziny; Misja i cele; Dawać rybę czy wędkę i kiedy?; Co trzeba wiedzieć?; Zapoznać rodzinę ze swoimi zadaniami i kompetencjami; Kilka różnych ról; Rozdział 3 : Budowanie dobrego kontaktu i dobrych relacji z rodziną; Warunki tworzenia i utrzymywania dobrych stosunków; Sprawy fundamentalne; Nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu; Jak poprawić swoje nastawienie do alkoholików i ich rodzin; Co warto dodać na temat komunikacji?; Garść rekomendacji; Przygotowanie do spotkania; Postępowanie podczas spotkania; Rozdział 4 : Jak wzmacniać motywację?; Jak to robić, czyli sposoby motywowania; Jak zwiększyć prawdopodobieństwo powodzenia?; Jasna wizja życia po zmianie i trzeźwy rachunek zasobów; Jakie zasoby ma rodzina?; Wywiad motywujący; Zmiana postawy w dialogu motywującym; Klient najlepiej zna własną sytuację; Co przeszkadza w pracy motywacyjnej?; Czym tak naprawdę jest opór?; Jak traktować opór?; Opór i szkodliwe przekonania; Rozdział 5 : Podążanie w kierunku zmiany; Zainicjowanie zmiany i warunki jej realizacji; Plan zmiany to plan działania; Etapy zmiany – przydatne modele; Wsparcie ze strony pracownika pomocy społecznej; Liczy się nawet drobna korzystna zmiana; Przyglądając się zmianie w czasie; Rekomendacje dla osób pomagających – przygotowanie rodziny do zmiany; Rozdział 6 : Motywowanie do zdrowienia; Decydujący trudny krok; Co może zachęcić do trzeźwienia?; Edukacja jako czynnik motywujący; Wobec manipulacji i podobnych zachowań; Czy konfrontacja to dobre narzędzie motywowania?; Przybliżyć dno, czyli o metodzie interwencji; Jeszcze dwie uwagi o motywowaniu do leczenia; Motywowanie osoby współuzależnionej do zmiany; Warunki wstępne; Jak prezentują się żony alkoholików w pierwszym kontakcie?; Dokąd warto kierować? Formy pomocy dla osób współuzależnionych; Rekomendacje dla pracownika socjalnego i asystenta rodziny; Rozdział 7 : Pomoc dzieciom z rodzin alkoholowych; Podstawy prawne i dylematy pomagania; Korzystanie z pomocy instytucjonalnej; Wśród wielu innych problemów; Założenia i cele pomagania dzieciom; Porozumiewanie się z dziećmi; Nie pozwolić na odbieranie dzieciom głosu; Jak rozmawiać o piciu i uzależnieniu; Najważniejsze zadania pracownika socjalnego i asystenta rodziny; Rozdział 8 : Dla rodzin doświadczających przemocy; Podstawy prawne; Procedura Niebieskiej Karty; Co powinna o Niebieskiej Karcie wiedzieć rodzina?; Jeszcze trzy kwestie związane z pierwszym spotkaniem; Uwaga na sprawców; Klimat społeczny wokół przemocy domowej; Korzystanie z pomocy; Z przeszłości w przyszłość Wtórna wiktymizacja; Przemoc i alkohol; Wychodzenie z kręgu bezsilności; Praktyczne sposoby samoobrony; Formy pracy socjalnej z osobami i rodzinami doświadczającymi przemocy; Rozdział 9 : Współdziałanie z sojusznikami – korzystanie z lokalnych zasobów; Bezpośrednio dla alkoholików i ich rodzin; Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; Punkty konsultacyjne dla osób uzależnionych i ich rodzin; Grupy samopomocowe i kluby; W pomocy społecznej i w innych służbach; Działania PCPR, w tym poradnictwo rodzinne; W programach opieki nad dzieckiem i rodziną; Policja, prokuratura, sądy; Kuratorzy sądowi; Dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym; W całym obszarze wspierania i pomocy; Rekomendacje dla osób pomagających rodzinie alkoholowej; Przydatne telefony; Zakończenie. Pułapki i zagrożenia związane z pomaganiem rodzinom alkoholowym – jak nie zaszkodzić pomimo dobrych chęci; Problemy o charakterze profesjonalnym; Niedostatek wiedzy o uzależnieniu i o rodzinie z alkoholikiem; Z dobrocią, życzliwością i nie za ostro; Żona i dzieci to nie narzędzia do leczenia alkoholika; Bezsens „grubej kreski”; Splot uzależnienia i współuzależnienia; Czy to osobny problem czy fragment ogólnego obrazu?; Postawy i przekonania niesprzyjające pomaganiu; Temu, kto pomaga, bardziej zależy na zmianie niż samej rodzinie; Nastawienie na własny sukces i pozytywny wizerunek; „Wiem, czego wam potrzeba i co powinniście robić”; Osobiste uwikłania; Problemy wynikające z syndromu DDA; Pułapka empatii: po czyjej jestem stronie?; Reakcje na zachowania klientów; Nierealizowanie umowy przez rodzinę; Przypomnijmy, skąd bierze się opór; Klienci agresywni; Wypalenie zawodowe; Kilka rekomendacji w sprawie przeciwdziałania wypaleniu.[K]