Rozdział 1 : Dydaktyka specjalna w poszukiwaniu wzorców – współczesne tendencje w edukacji źródłem uogólniających inspiracji; 1.1. Wzorzec pierwszy – edukacja z równym prawem dostępu; 1.2. Wzorzec drugi – edukacja zróżnicowana; 1.3. Wzorzec trzeci – edukacja do uczestniczenia; 1.4. Wzorzec czwarty – edukacja diagnostyczna; 1.5. Wzorzec piąty – edukacja ku podmiotowości; 1.6. Wzorzec szósty – edukacja w integrującej przestrzeni; 1.7. Wzorzec siódmy – edukacja w harmonizowaniu; 1.8. Wzorzec ósmy – edukacja profesjonalna; 1.9. Wzorzec dziewiąty – edukacja wyzwalająca; 1.10. Wzorzec dziesiąty – edukacja z optymizmem pedagogicznym; Rozdział 2 : Wzorce dydaktyki specjalnej – budowanie konstruktu wyjaśniającego rzeczywistość edukacyjną; 2.1. Wzorce dydaktyki specjalnej w kategorii UCZEŃ – potrzeby edukacyjne, uczestniczenie, podmiotowość, dynamizm rozwojowy; 2.1.1. Edukacja diagnostyczna; 2.1.2. Edukacja do uczestniczenia; 2.1.3. Edukacja ku podmiotowości; 2.1.4. Edukacja wyzwalająca; 2.2. Wzorce dydaktyki specjalnej w kategorii WARUNKI – podstawy prawne, zróżnicowane formy kształcenia, integrująca przestrzeń; 2.2.1. Edukacja z równym prawem dostępu; 2.2.2. Edukacja zróżnicowana; 2.2.3. Edukacja w integrującej przestrzeni; 2.3. Wzorce dydaktyki specjalnej w kategorii Nauczyciel – profesjonalizm, relacje edukacyjne, optymizm pedagogiczny; 2.3.1. Edukacja profesjonalna; 2.3.2. Edukacja w harmonizowaniu; 2.3.3. Edukacja z optymizmem pedagogicznym; Rozdział 3 : Kanony dydaktyki specjalnej – wyłonienie, nazwanie i implikacja badawcza; 3.1. Różnicowanie – z perspektywy kategorii edukacyjnej uczeń; 3.2. Dostosowywanie – ze względu na kategorię edukacyjną warunki; 3.3. HARMONIZOWANIE – z perspektywy kategorii edukacyjnej nauczyciel; 3.4. Wzorce i kanony dydaktyki specjalnej – systematyzacja przestrzeni edukacyjnej i obszary poszukiwań badawczych; 3.4.1. Różnicowanie – przykładowe obszary badawcze w kategorii uczeń; 3.4.2. dostosowywanie – przykładowe obszary badawcze w kategorii warunki; 3.4.3. Harmonizowanie – przykładowe obszary badawcze w kategorii nauczyciel; Rozdział 4 : Prawidłowości dydaktyczne i różnorodność w edukacji – od źródeł do aktualnych koncepcji; 4.1. Dydaktyka jako obszar poznawania prawidłowości procesu nauczania–uczenia się – tradycja i aktualne poszukiwania; 4.1.1. Konstruktywistyczna wizja edukacji – budowanie reprezentacji świata w umysłach uczniów; 4.1.2. Uczenie się w aspekcie procesów regulacji – uczenie się jako sterowanie poznawcze; 4.1.3. Poznawanie stylu uczenia się – źródła świadomego podnoszenia jakości działań dydaktycznych; 4.1.4. Neurodydaktyka, dydaktyka kognitywistyczna –rozpoznawanie uczenia się przyjaznego umysłowi; 4.1.5. Socjologia edukacji – uczeń w kontekstach społecznych; 4.2. Kilka wątków historycznych – od praktyki wychowania do wypracowywania paradygmatu pedagogiki specjalnej jako dyscypliny naukowej; 4.3. Trudności w uczeniu się a potrzeby specjalnych świadczeń edukacyjnych – między 1978 a 2005 rokiem; 4.4. Specjalne potrzeby edukacyjne – próba redefinicji i zarysowania koncepcji; 4.5. Jedność w różnorodności – zróżnicowany system edukacji dla wszystkich; Rozdział 5 : Stałość i zmienność w dydaktyce specjalnej – obszary interpretacji; 5.1. Potrzeby edukacyjne – propozycja wyjaśnienia w kategoriach stałości w dydaktyce specjalnej; 5.1.1. Ciekawość poznawcza – potrzeba aktywności poznawczej; 5.1.2. Poczucie własnej wartości – potrzeba akceptacji siebie; 5.1.3. Komunikacja interpersonalna – potrzeba porozumiewania się; 5.1.4. Eksploracja poznawcza – potrzeba badania i eksperymentowania; 5.1.5. Podatność zadaniowa – potrzeba rozwoju i satysfakcji zadaniowej; 5.2. Dydaktyka specjalna – początki, definicje; 5.3. Przedmiot dydaktyki specjalnej; 5.4. Zasady dydaktyki specjalnej – jedność w różnorodności edukacyjnej; 5.4.1. Zasada różnicowania potrzeb edukacyjnych uczniów; 5.4.2. Zasada dostosowywania procesu nauczania–uczenia się; 5.4.3. Zasada harmonizowania relacji i kontekstów edukacyjnych; Rozdział 6 : Swoistość dydaktyki specjalnej – odniesienia, relacje i poszukiwania empiryczne; 6.1. Wyłanianie się obszarów dydaktyki specjalnej; 6.2. Dydaktyka specjalna – rozpoznawanie relacji i nadawanie znaczeń; 6.2.1. Pedagogika specjalna i dydaktyka specjalna a pedagogika ogólna i dydaktyka ogólna; 6.2.2. Pedagogika specjalna a dydaktyka specjalna; 6.2.3. Dydaktyka ogólna a dydaktyka specjalna; 6.3. Konstrukt naukowego poznawania rzeczywistości edukacyjnej; 6.4. Niektóre obszary dydaktyczne w zrealizowanych projektach badawczych młodych naukowców; 6.4.1. Różnicowanie potrzeb edukacyjnych uczniów; 6.4.2. Dostosowywanie procesu nauczania–uczenia się; 6.4.3. Harmonizowanie relacji i kontekstów edukacyjnych; Rozdział 7 : Systematyka dydaktyki specjalnej – propozycje konwencji dla projektowania dydaktyk specjalistycznych; 7.1. Uczestnicy procesu kształcenia specjalnego – niektóre klasyfikacje ze względu na kanon różnicowanie; 7.2. Populacja uczniów objętych specjalnymi potrzebami różnicowania, dostosowywania i harmonizowania; 7.3. Stopień segregacyjności uczniów wymagających specjalnej realizacji ich potrzeb edukacyjnych; 7.4. Systematyka – dydaktyka specjalna a dydaktyki specjalistyczne; 7.4.1. Dydaktyki specjalistyczne zdefiniowane; 7.4.2. Dydaktyki specjalistyczne niezdefiniowane; 7.4.3. Dydaktyki specjalistyczne niedookreślone; 7.5. Dydaktyka specjalna – istotne parametry kanonu dostosowywanie procesu nauczania–uczenia się; 7.6. Dydaktyka specjalna – ujęcie z perspektywy kanonu harmonizowanie relacji i kontekstów edukacyjnych; Rozdział 8 : Wybrane koncepcje pogłębiające interpretacje wzorców dydaktyki specjalnej; 8.1. Afirmujący model niepełnosprawności – doświadczanie pozytywnego poczucia siebie jako osoby z niepełnosprawnością; 8.2. Edukacja włączająca – rozszerzenie uczestnictwa w powszechnej edukacji; 8.3. Kultura niepełnosprawności – odkrywanie prawdziwego życia osób z niepełnosprawnością, ich nadziei, poczucia szczęścia i pomyślności życiowej; 8.4. Normalizacja – zwiększanie świadomości społecznej, niwelowanie uprzedzeń, stygmatów, marginalizacji osób z niepełnosprawnością; 8.5. Paradygmat niepełnosprawności – poszukiwanie rzetelnych konstruktów zespalających psychologię pozytywną i niepełnosprawność.[K]